Achtergrondrapport

Op verzoek van provincie Gelderland heeft CLM deze achtergrondrapportage opgesteld. De provincie heeft het voornemen om grondgebonden niet-biologische bloembollenteelt in de grondwaterbeschermingsgebieden te verbieden. Daarmee wil de provincie het grondwater beter beschermen tegen uitspoeling van gewasbeschermingsmiddelen. De provincie heeft CLM gevraagd een feitenanalyse op te stellen en deel te nemen aan gesprekken met de betrokken stakeholders. De feitenanalyse en deze achtergrondrapportage is opgesteld als voorbereiding op de gesprekken en is aangevuld op basis van de gesprekken met de betrokken stakeholders. De rapportage wordt gebruikt bij de besluitvorming over het mogelijke verbod op grondgebonden niet-biologische bloembollenteelt in de grondwaterbeschermingsgebieden.

Belang (drink)waterkwaliteit
Schoon water is immers van levensbelang voor alle inwoners van Gelderland. In Gelderland maakt drinkwaterbedrijf Vitens drinkwater van grondwater.
Provincies zijn wettelijk verantwoordelijk voor de bescherming van het grondwater voor de drinkwaterproductie. Rondom de drinkwaterwinningen liggen grondwaterbeschermingsgebieden om de kwaliteit van het grondwater te waarborgen. Bepaalde activiteiten zijn daar niet toegestaan om te
voorkomen dat er verontreinigingen in het grondwater komen.

Knelpunten
De kwaliteit van het grondwater in Gelderland staat onder druk. Uit meetgegevens van Vitens blijkt dat in veel grondwaterbeschermingsgebieden gewasbeschermingsmiddelen in het opgepompte water zitten en dat de concentraties boven de norm uit het Protocol monitoring en toetsing drinkwaterbronnen KRW komen (Rietberg et al. 2024). Dit is een bedreiging voor de drinkwaterwinning. De aanwezigheid van gewasbeschermingsmiddelen wordt met name veroorzaakt door de landbouw en voor een beperkt deel door toepassing buiten de landbouw door particulieren en bedrijven. Daarbij is ook het toelatingsbeleid van het College voor Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (CTGB) -ondanks strengere regels in de grondwaterbeschermingsgebieden - niet toereikend: in diverse
grondwaterbeschermingsgebieden in Nederland (waaronder in Gelderland) overschrijden gewasbeschermingsmiddelen de drinkwaternorm (zie ook Rietberg et al. 2024).