In deze notitie, opgesteld in opdracht van Natuur & Milieu, geven we een overzicht van het gebruik en de milieubelasting van gewasbeschermingsmiddelen (GBM) in de teelt van Nederlandse winterpeen, tussen 2017-2022.

In Nederland wordt ongeveer 6.000 hectare (ha) winterpeen* geteeld, waarvan ruim 20% onder SKAL-certificaat (biologisch). Degetallen over de gebruikte hoeveelheden GBM (in kg werkzame stof per ha) komen uit het BedrijvenInformatieNet (BIN) van Wageningen Social & Economic Research (WSER). In het BIN delen 1.500 land- en tuinbouwbedrijven hun financiële cijfers en duurzaamheidsgegevens met WSER**. WSER beschikt over registraties van uitgevoerde bespuitingen en grondbehandelingen in
winterpeen van 40 akkerbouwbedrijven inclusief biologische bedrijven, bijna allemaal op kleigrond.
De omrekening naar milieubelastingpunten is uitgevoerd door CLM met de CLM-Milieumeetlat. De Milieumeetlat kent punten toe voor de belasting van grondwater, bodem- en waterleven; gebaseerd op gegevens over persistentie, mobiliteit en toxiciteit uit de toelatingsdossiers van een middel. Bronnen voor informatie over toelatingen en Candidates for Substitution: College voor Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en biociden (CTGB) en de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA).

Met dank voor de ondersteuning van Wageningen Social & Economic Research (WSER): Bert Smit en Jakob Jager en Ceres Horti Advice: Christoffel den Herder.

In deze reeks zijn ook gepubliceerd:

• Gewasbeschermingsnotitie consumptie-aardappelteelt, CLM-publicatienummer 1228
• Gewasbeschermingsnotitie uienteelt, CLM-publicatienummer 1230

* CBS-data tussen 2005-2023. Winterpeen betreft de grovere wortelen (meer dan 150 gram). Het gebruik van GBM in de teelt van was- en bospeen valt buiten deze notitie.
** In Nederland hebben telers de verplichting om te registreren welke bespuitingen ze uitvoeren, maar hoeven zij deze niet aan te leveren voor opname in een centrale database. Hierdoor ontbreekt een totaaloverzicht van gebruik van GBM in Nederland. De BIN-data vormen een betrouwbaar en redelijk representatief beeld van het gebruik, al zijn de data niet voor elk gewas beschikbaar. (De enquête die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) 1 x per 4 jaar uitvoert, geeft een onderschatting van het gebruik, geoordeeld naar afzetcijfers van GBM).