Uitschakelen van een onbetrouwbare bron
Opdrachtgevers
Rijkswaterstaat en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Adviespijler & betrokken adviseurs
Onderzoeken
Peter Leendertse
Roy Gommer
Opdracht
De opdracht is via literatuuronderzoek, keteninterviews en metingen op locatie te onderzoeken in welke mate groenhoutafval en afval uit de land- en tuinbouw een bron vormen voor de ontwikkeling en verspreiding van resistente Aspergillus fumigatus.
Aspergillus fumigatus is een schimmel die een risico kan vormen voor zieke mensen met een verzwakt immuunsysteem. Het is een schimmel die groeit op dood plantenmateriaal en grote hoeveelheden sporen produceert. Deze sporen komen in de lucht en worden vervolgens door mensen ingeademd. Voor patiënten met een verzwakt immuunsysteem kan dit zorgen voor ernstige longinfecties, met overlijden als gevolg. De schimmel A. fumigatus is afgelopen decennia resistent geworden tegen azolen. Behandeling van de schimmel met medische azolen werkt meestal niet meer. Het is aannemelijk dat de patiënten de resistente infectie hebben opgelopen door het inademen van resistente sporen uit het milieu.
Impactdomeinen
Circulariteit
Maatschappij
De onderzoeken naar Aspergillus en azolen raken aan de domeinen Circulariteit en Maatschappij. Opslag en verwerking van groenafval tot compost is goed voor circulariteit, maar een onverwacht neveneffect in de vorm van gezondheidsrisico’s voor de mens heeft gevolgen voor de maatschappij. Zeer actueel omdat ook ernstig zieke COVID 19-patiënten regelmatig geïnfecteerd blijken met Aspergillus, waardoor een extra risico op overlijden ontstaat.
Oplossing
Door de belangrijkste plekken waar Aspergillus zich snel kan ontwikkelen en resistent kan worden te identificeren (hotspots) is het mogelijk maatregelen toe te gaan passen om deze ontwikkeling te reduceren of – bij voorkeur - te voorkomen.
Samenwerkingspartners
Samenwerking vindt plaats met laboratoria en onderzoekers van Groen Agro Control, Wageningen Universiteit en Radboud UMC.
Resultaat/impact
CLM heeft vastgesteld dat bewaarhopen met bollen-, groen- en houtafval en afval uit de land- en tuinbouw in specifieke situaties kunnen fungeren als hotspot. Door het afval zo kort mogelijk op te slaan (en dus zo snel mogelijk te verwerken) en waar nodig af te dekken lijkt ontwikkeling van resistente Aspergillus fumigatis sterk verminderd te worden. Voor de bollenteelt zijn deze maatregelen al verplicht gesteld via de toelating. De toepasbaarheid en effectiviteit van deze maatregelen moeten deels nog getest worden in vervolgonderzoek.
PR & sociale media
Vanwege de ernstige gevolgen voor verzwakte patiënten en de voortdurende discussie over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de land en tuinbouw krijgt dit CLM-onderzoek veel aandacht (zie o.a. radioprogramma Focus en tv-programma De kennis van nu).