Waterschappen delen kennis over hun uitdagingen voor KRW, Water en Bodem sturend en Groenblauwe dooradering
08 June 2023

Het behalen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water, Water en Bodem sturend bij ruimtelijke keuzes en de Groenblauwe dooradering; het is een greep uit de uitdagingen waar waterschappen voor staan. Om waterschappen te helpen om samen met de landbouw invulling te geven aan deze uitdagingen, organiseerde CLM Onderzoek en Advies op 6 juni een kennismiddag. In de Gelderlandfabriek in Culemborg konden waterschappen kennis maken, kennis brengen en kennis halen.

Rol waterschap van faciliterend naar sturend
Anne Kruft en Eddy Steenbergen van waterschap Vallei en Veluwe trapten de middag af met een toelichting op de veranderende rol en aanpak van het waterschap. De kamerbrief ‘Water en Bodem sturend’ vraagt van waterschappen een verandering van rol; van faciliterend naar sturend. Vallei en Veluwe vult deze rol in door eerst naar zijn eigen verantwoordelijkheid als beheerder van het watersysteem te kijken. Daarnaast stelt het zich op als gebiedspartner en aanjager van een integrale benadering. Het waterschap zoekt binnen stroomgebieden de samenwerking om de doelen voor landbouw, natuur, water, recreatie en leefbaarheid te behalen. De menselijke maat, ruimte voor creativiteit en het samenwerken als één overheid (door gemeenten, waterschap en provincies) zijn daarbij belangrijke factoren.

Foto: Eddy Steenbergen van waterschap Vallei en Veluwe.
Foto: Eddy Steenbergen van waterschap Vallei en Veluwe.

Kaderrichtlijn Water: hoe halen we de doelen?
De Kaderrichtlijn Water (KRW) stelt de waterschappen voor verschillende uitdagingen. Voor sommige waterschappen ligt dit op het vlak van nutriënten, gewasbeschermingsmiddelen, diergeneesmiddelen of andere stoffen. Andere waterschappen maken zich juist zorgen om de ecologische kwaliteit omdat de variatie in waterlopen niet in orde is (o.a. stroomsnelheid, temperatuur). Waterschappen doen onderzoek en voeren pilots uit. De grootste vraag voor waterschappen is nog steeds hoe de kennis toegepast gaat worden bij een grote groep agrarisch ondernemers. Het liefst gebeurt dat op basis van vrijwilligheid, maar waar nodig ook met verscherpt toezicht en handhaving. Bewustwording en duidelijkheid over de effecten van normoverschrijdingen kunnen bijdragen aan gedragsverandering en helpen bij het motiveren van de ondernemers om veranderingen door te voeren.

Groenblauwe dooradering en biodiversiteit
Het Aanvalsplan Landschap stelt de ambitie dat er in 2050 minimaal 10% groenblauwe dooradering (GBDA) in Nederland moet zijn gerealiseerd. GBDA kan bijdragen aan winst op meerdere doelen op het gebied van natuur, water en klimaat.

“Waterschappen hebben een unieke positie, omdat ze met name in het landelijk gebied opereren (waar de biodiversiteit het hardst achteruit is gegaan)”, aldus Bart Specken (Waternet).

Als voorbeeld lichtte hij toe hoe natuurvriendelijke oevers in de Bovenkerkerpolder kunnen zorgen voor meer biodiversiteit en een verbetering van de waterkwaliteit.

Foto: Annemarie Dekker (CLM) tijdens de workshop Groenblauwe dooradering & biodiversiteit.

Praktische invulling Water en Bodem sturend
Tijdens de laatste workshop riepen twee jonge waterprofessionals (Hugo Bosland (CLM) en Tami de Lange (Programmabureau Maasregio)) de deelnemers op om de grootste uitdaging voor waterschappen rondom de uitvoer van Water en Bodem sturend samen te vatten. Duidelijk werd dat verschillende waterschappen, mede door de verschillende regionale en maatschappelijke omstandigheden, tot verschillende uitdagingen komen. Waar de ene medewerker vindt dat waterschappen een sturende rol moeten pakken, willen anderen eerst zekerheid over de draagkracht voor specifieke maatregelen. Tot één oplossing kwam het binnen de workshop dan ook niet. De jonge professionals sloten af met de oproep de water- en bodemopgaven niet op hun generatie af te wentelen. En presenteerden een praktische invulling voor Water en Bodem sturend, met daarin veel aandacht voor kennisdeling en bewustwording.