Wat kunnen telers doen om de bodem- en waterkwaliteit te verbeteren? Veel, zo blijkt, en dat ze graag aan de slag gaan, zien we in de Noordoostpolder. Hier nemen 20 akkerbouwers en bollentelers rondom Espel maatregelen om de bodemkwaliteit van de percelen te verbeteren en emissie van gewasbeschermingsmiddelen vanaf perceel en erf te verminderen. Waar de 'Gebiedsgerichte pilot Onderduikerstocht' in 2017 begon met focus op bodemkwaliteit en erfemissie, gaat het project 'Verbeteren bodem- en waterkwaliteit in de Noordoostpolder' verder met bodemkwaliteit, erfemissie, gewasbescherming en kennisdeling tot eind 2021. In het nieuwe project is nog ruimte voor 10 extra deelnemers met percelen rondom Espel en Creil.
Leer je bodem kennen
Het project bestaat uit vier onderdelen, in één van deze onderdelen leren ondernemers hun bodem beter kennen en gaan praktisch aan de slag met de bevindingen. De nadruk ligt op de bodemconditie. De bodemconditie wordt beoordeeld door het graven van profielkuilen en het bespreken hiervan met een groepje ondernemers onder leiding van een expert. Ondernemers leren om zelf hun bodem te beoordelen. Experts op bodemgebied geven ondernemers individueel advies over hoe zij de bodemstructuur en vruchtbaarheid kunnen verbeteren en welke maatregelen ze kunnen nemen om emissie vanaf het perceel te verminderen. Daarnaast kijken groepen ondernemers bij elkaar om te zien hoe maatregelen uitpakken.
Houd erf én sloot schoon
Wat als spuitvloeistof paars gekleurd zou zijn? Paarse vloeistofresten zouden laten zien dat restanten gewasbeschermingsmiddelen vaak onbedoeld achterblijven op het erf na het vullen of schoonspuiten van een machine waarmee gewasbeschermingsmiddelen zijn toegepast. Of na het wassen van kisten. Deze restanten gewasbeschermingsmiddelen kunnen via de erfput in de sloot terecht komen en de waterkwaliteitsnormen overschrijden. Een wasplaats voor het vullen en/of schoonspuiten van machines met een zuiveringssysteem voor afvalwater kan dit voorkomen. Door metingen in de erfput komen ook andere emissieroutes in beeld. Een deelnemer aan de pilot:
"De aardappels blijven de winter in de schuur en worden in maart gesorteerd op het erf. De droge, stoffige grond wordt buiten op een bult gekruid. Door regen kwam dit vervolgens in de erfput. In de toekomst moeten we dit voorkomen, misschien kan het op de wasplaats met zuivering."
Deelnemers aan dit projectonderdeel krijgen praktische adviezen op maat en gaan kijken bij collega's die erfemissie tot een minimum hebben beperkt.
Samen kijken of gewasbescherming nog beter kan
Binnen het derde projectonderdeel gaan ondernemers samen kijken of ze nog meer stappen kunnen zetten in geïntegreerde gewasbescherming. Hoe doet iedereen het nu? Waar zijn verbeterstappen mogelijk en wat kunnen we van elkaar leren? De nadruk van dit onderdeel ligt op het uitwisselen van kennis en ervaring onderling. Ook worden enkele deelnemers individueel begeleid om nog een stapje verder te gaan in het verduurzamen van hun teelt.
Samenwerken en kennis delen
Samenwerken is belangrijk bij het verbeteren van de bodem – en waterkwaliteit. Samen delen van praktijkkennis en leren van elkaar. Samen erfemissie aanpakken. Samen verder om de kwaliteit van de bodem en het oppervlaktewater te verbeteren in de Noordoostpolder. Door middel van demonstratiedagen delen de telers kun kennis en ervaring ook met collega's in heel Flevoland.
Nog ruimte voor nieuwe deelnemers
Wilt u uw bodem ook beter leren kennen en op maat advies krijgen over maatregelen om de bodemstructuur en -vruchtbaarheid te verbeteren? Wilt u uw erf klaar maken voor de toekomst? En heeft u percelen rondom Espel en Creil? Geeft u zich dan op als deelnemer door een mail te sturen aan ygooijer@clm.nl. Deelname is gratis.
Het project ‘Verbeteren bodem- en waterkwaliteit in de Noordoostpolder’ wordt mede mogelijk gemaakt door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland, Provincie Flevoland en Waterschap Zuiderzeeland. Het project is onderdeel van het programma Actieplan Bodem & Water Flevoland en wordt uitgevoerd door CLM Onderzoek en Advies, Delphy, KAVB, Flevolands Agrarisch Collectief en Coen ter Berg Advies.
