In gesprek over natuurinclusieve landbouw in Drentsche Aa-gebied
05 December 2022

In het Drentsche Aa-gebied zijn 7 gesprekken gevoerd met agrariërs en 2 met terreinbeherende organisaties (TBO's) over ervaringen met en mogelijkheden voor natuurinclusieve landbouw (NIL) in dit gebied.

Het begrip NIL: onduidelijk en een impliciete veroordeling
Alle agrariërs geven aan dat ze het begrip NIL niet duidelijk vinden en ze vinden de natuur in de natuurgebieden geen goed voorbeeld. De agrariërs vragen zich af welke natuur inclusief zou moeten worden in de landbouw in het gebied. Planten als pitrus, ridderzuring, akkerdistel en jacobskruiskruid en zoogdieren als vos, wolf en das vinden ze niet bevorderlijk voor hun bedrijfsvoering. 

Het begrip natuurinclusief wekt bij hen ook de suggestie dat ze het, ondanks al hun inspanningen om de kringloop te sluiten, minder te bemesten en minder te spuiten, toch wéér niet goed genoeg doen en alles steeds weer anders en beter moet.

Positieve effecten voor natuur en natuurlijke waterlopen
De 2 TBO's verwachten dat een meer duurzame voedselproductie ook positieve effecten heeft op de natuurgebieden en natuurlijke waterlopen in het gebied. Ze proberen al veel met agrariërs samen te werken, door het uitgeven van pachtgronden, meestal voor het inscharen van vee, en het beschikbaar stellen van natuurmaaisel, . 

Ervaring met 22 soorten NIL-maatregelen
De agrariërs noemen in totaal 22 voorbeelden, op de vraag welke maatregelen zij al nemen (of recent genomen hebben), die in hun ogen passen bij natuurinclusieve landbouw. Veelgenoemde voorbeelden zijn grondruil (voor een ruimere gewasrotatie), pacht van gronden van een TBO, gebruik van natuurmaaisel van een TBO, bufferstroken, gras/klaver, groenbemesters en verminderd gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Voorkeur voor samenwerking gaat gepaard met onvrede
De agrariërs willen graag samenwerken met TBO's, maar zijn niet tevreden over de manier waarop de samenwerking verloopt. Het onderlinge contact verloopt stroef, er is te weinig interactie. Ook begrijpen de agrariërs niet waarom zij een pachtprijs moeten betalen, terwijl zij ook een dienst verlenen aan de TBO, waarvoor ze ook een verplichte cursus moeten doen, dus waarvoor zij geld en tijd moeten vrijmaken. Ook worstelen ze ermee dat je in natuurgebieden het jongvee niet mag ontwormen.

NIL in de toekomst: de wil is er, maar ook angst voor risico's 
Voor mogelijke toekomstige NIL-maatregelen komen de agrariërs met veel voorbeelden. Mengteelten worden genoemd, teelt van gewassen als rogge, vlas, hennep, gebruik van groene middelen, beter composteren van natuurmaaisel of gebruik van champost/groencompost, teelt van granen en ook kruidenrijk grasland. Een van de agrariërs zegt dat het tijd is dat 'het roer omgaat' en is bereid een zeker risico te lopen. De anderen vinden het te risicovol om te experimenteren, ze zijn bang dat NIL-maatregelen veel van hen vragen, maar te weinig zullen opbrengen en dat experimenten mislukken, met verstrekkende gevolgen. Ook als er meer waardering zou zijn voor natuurinclusief werken, denken de agrariërs dat het gebruik van gewasbeschermingsmidden, kunst-, drijfmest en ploegen en winterbraak in de toekomst nodig zullen blijven.

TBO wil met agrariërs samenwerken richting NIL-niveau 2-3
De TBO die in het gebied de meeste grond heeft, hoopt dat natuurinclusieve landbouw iets gaat toevoegen aan wat nu al gebeurt binnen het agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb) en de agenda van Boer Burger Natuur Drenthe. Zelf zoekt deze TBO daarom vooral de samenwerking op met agrariërs die richting NIL-niveau 2-3 willen gaan.

Meer info
Over de voortgang van de projecten Transitie Landbouw en Bio-economie Drentsche Aa en de Proeftuin voor Natuurinclusieve landbouw: agrarischenatuurdrenthe.nl/projecten/transitie-landbouw-proeftuin-nil